Initiatiefnemers Kracht in NL: ‘De nieuwe topsector’
Hoe zal Kracht in NL zich de komende jaren ontwikkelen?
Silvia: ‘Kracht in NL gaat zoveel mogelijk initiatieven uit de samenleving landelijk zichtbaar maken en met elkaar verbinden tot een nieuwe topsector. Een topsector die de (lokale) economie stimuleert door het slim combineren van eigen kracht, menselijke maat en samen doen. Tegelijkertijd inspireren we overheden, bedrijven, kennisinstellingen en de geld- en geefsector om ruimte en energie te geven aan deze nieuwe topsector. Wij bepalen het tempo niet, maar laten ons vooral leiden door wat er in de samenleving gebeurt.’ Gerda: ‘Onlangs gebruikte iemand de term “inrollen”, als tegenovergestelde van “uitrollen”. Je registreert wat er in de omgeving plaatsvindt en speelt daarop in. Zo willen wij te werk gaan: de samenleving en onze partners bepalen samen met ons de koers.’
Welke rol heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken?
Silvia: ‘We hebben het hier over een systeemverandering. Een gigantische opgave. Het politiek-bestuurlijke landschap is ingespeeld op het overdragen van zaken aan markt en samenleving, maar wat als de samenleving zelf onderdelen uit het publieke domein overneemt? En welke gevolgen heeft de netwerksamenleving voor de onderlinge verhoudingen? Voor het ministerie zie ik in die ontwikkeling een prominente rol.’
Welke grote obstakels moeten worden weggenomen om van de doe-democratie een topsector te maken?
Gerda: ‘Er zijn verschillende obstakels. Bijvoorbeeld een onduidelijk handelingsperspectief. We praten over veranderen en over sociale vernieuwing, maar passen ons gedrag maar moeizaam aan. Dat de overheid meer ruimte geeft aan burgers en bedrijven is goed, maar dan komt de vraag: “Wat doe je nog wel en wat niet meer?” Hoe verhoud je je als ambtenaar en als politicus tot maatschappelijke initiatieven? Er zijn nog geen indicatoren om te sturen, of normen waarop bestuurders worden afgerekend. De transitie vraagt om nieuwe instrumenten en zelfs om een nieuwe taal.’
Silvia: ‘Een tastbaar probleem is de financiering. Overheden hebben nu budgetten gealloceerd. Het geld zou vrijer besteedbaar moeten worden voor (burger)initiatieven die steun verdienen. Niet als een subsidie maar in een partnerschap, waarin vertrouwen en samen doen cruciaal zijn. Denk aan nieuwe financiële arrangementen als gemeenschapsfondsen en social impact bonds.’ Gerda: ‘Voor bedrijven en de geefsector ontwikkelen we een maatschappelijke AEX, waarmee initiatieven eenvoudig op maatschappelijk rendement kunnen worden beoordeeld door potentiële partners.’
