Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties: 'Geef de kracht in de samenleving een smoel’
Initiatieven uit de samenleving die samen een topsector zouden kunnen vormen. Ligt de bal vooral bij lokale overheden?
‘Bijna alle initiatieven op het gebied van doe-democratie zijn lokaal. Burgers en maatschappelijke initiatieven zetten zich voornamelijk in voor hun directe leefomgeving. De rol van de gemeente is hierin het belangrijkste. De Rijksoverheid wil de lokale overheden hierbij waar mogelijk ondersteunen. Het Rijk kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat de voorwaarden en regelgeving op orde zijn. In de nota doe-democratie presenteert het kabinet enkele voorbeelden. Eén daarvan is een bewonersbedrijf in de wijk Heechterp- Schieringen in Leeuwarden. Bewoners organiseren daar zelf de voorzieningen vanuit het wijkcentrum en hanteren daarbij een gezond verdienmodel. De gemeente wil, als een van de lokale samenwerkingspartners, ook de groenvoorziening in de wijk aan het bewonersbedrijf uit besteden. Daarmee levert het gelijk ook werkgelegenheid op. Zestien hoveniers zijn inmiddels in opleiding.’
Waarin moet overheden zich aanpassen om de kracht uit de samenleving optimaal te kunnen benutten?
‘Door deze ontwikkeling ontstaan er nieuwe verhoudingen tussen overheden, maatschappelijke organisaties en burgers. Dat vereist een cultuuromslag bij alle betrokkenen en dat zal niet makkelijk zijn. Het is een behoorlijke klus en dingen veranderen niet van vandaag op morgen. Wat pakt de overheid wel of niet op, welke houding nemen we daarbij aan? Wat mogen we van de burger verwachten? Welke regels kunnen we loslaten en welke niet? Op deze vragen moeten we gaandeweg een antwoord vinden. Ik wil de ontwikkeling met open vizier tegemoet treden. Burgers, overheden, maatschappelijke organisaties en bedrijven moeten elkaar open kunnen aanspreken en de dialoog met elkaar blijven voeren.’
Welke rol is er voor het ministerie weggelegd om van al die lokale initiatieven een landelijke topsector te maken?
‘We moeten zo veel mogelijk initiatieven en succesvolle voorbeelden zichtbaar maken. Dit kan via de media, maar ook vooral richting andere lokale bestuurders. Met het platform en netwerk Kracht in NL kunnen we op dit gebied uitstekend samenwerken. Daarnaast kan Kracht in NL fungeren als smaakmaker en aanstichter. Dit soort verbindende organisaties laat zien dat er veel meer aan de hand is dan een handjevol goedbedoelde initiatieven her en der verspreid over het land. Ze geven de kracht in de samenleving een gezicht.’
